در سال‌های اخیر، واردات خودرو در ایران به دلایل مختلفی از جمله نوسانات اقتصادی، تغییرات سیاست‌های تجاری و محدودیت‌های مربوط به تولید داخلی تحت‌تأثیر قرار گرفته است. پس از ممنوعیت‌هایی که در سال‌های گذشته برای واردات خودرو اعمال شد، بحث آزادسازی این بازار و ایجاد شرایط مناسب برای واردات دوباره به یکی از موضوعات داغ در جامعه تبدیل شده است. دراین‌خصوص، نگرانی‌هایی در مورد تأثیرات این تصمیم بر صنایع و تولیدکنندگان داخلی وجود دارد. برخی کارشناسان بر این باورند که ورود خودروهای وارداتی می‌تواند به رقابت‌پذیری بیشتر محصولات داخلی کمک کند، درحالی‌که دیگران نگران هستند که این اقدام ممکن است به آسیب بیشتر تولیدات داخلی منجر شود. اما به‌طورکلی، واردات کالا، به‌ویژه خودرو همواره با چالش‌ها و موانع مختلفی همراه بوده است، از جمله تعرفه‌های بالا، شرایط واردات خودرو در بازه‌های مختلف زمانی و نیاز به رعایت استانداردهای خاص، که می‌توانند فرآیند واردات را پیچیده‌تر کنند. در ادامه به بررسی فرآیند واردات خودرو پرداخته‌ایم تا چنانچه قصد دارید در این زمینه به‌عنوان شخصی حقیقی یا حقوقی اقدام کنید، با آگاهی کامل از مراحل و شرایط واردات خودرو، تصمیمات بهتری اتخاذ نمایید.
خدمات سپکس : فریت بار
مزایا و معایب واردات خودرو
ایران با جمعیتی بالغ بر ۸۰ میلیون نفر و ۲۲ میلیون دستگاه خودرو می‌تواند به‌عنوان بازاری بزرگ برای انواع خودروها شناخته شود. واردات خودرو در ایران، تأثیرات قابل‌توجهی بر بازار و مصرف‌کنندگان خواهد داشت. این اقدام می‌تواند نقاط قوت و ضعف زیادی به همراه داشته باشد از جمله آن‌ها:
تنوع و افزایش قدرت انتخاب
از مزایای واردات خودرو این است که تنوع بیشتری از مدل‌ها و برندها به مصرف‌کنندگان معرفی می‌شود و به آن‌ها این امکان را می‌دهد که بر اساس نیاز و سلیقه خود انتخاب کنند.
کاهش قیمت‌ها
با افزایش رقابت میان خودروهای داخلی و خارجی، ممکن است قیمت‌ها کاهش یابد.
بهبود کیفیت
ورود خودروهای با فناوری‌های نوین و استانداردهای بین‌المللی می‌تواند به ارتقای کیفیت محصولات داخلی کمک کند و خودروسازان را به بهبود فرآیندهای تولید ترغیب نماید.
کاهش خودروهای فرسوده
با افزایش عرضه خودروهای جدید، امکان جایگزینی خودروهای قدیمی و ناایمن با ماشین‌های جدید ایجاد می‌شود.
در مقابل مزایای گفته شده، از جمله معایب واردات خودرو به کشور:
خروج ارز
یکی از نگرانی‌های اصلی در مورد واردات خودرو، خروج ارز از کشور است که می‌تواند به تضعیف وضعیت اقتصادی و افزایش کسری تراز تجاری منجر شود.
تأثیر بر تولید داخلی
افزایش واردات ممکن است به کاهش تولید و فروش خودروهای داخلی منجر شود، که این موضوع می‌تواند به بیکاری در صنایع خودروسازی و وابسته به آن آسیب بزند.
کنترل قیمت‌گذاری
در صورت عدم نظارت کافی، واردکنندگان ممکن است قیمت‌گذاری خودروهای خارجی را تحت کنترل خود درآورند و این می‌تواند به ایجاد انحصار در بازار منجر شود.
نوسانات اقتصادی
نوسانات نرخ ارز و شرایط اقتصادی می‌تواند بر قیمت خودروهای وارداتی تأثیر بگذارد و باعث عدم ثبات در بازار شود.
شرایط واردات خودروهای صفر
باتوجه‌به وضعیت کنونی صنعت خودروسازی و افزایش تقاضای مردم برای خودروهای باکیفیت و جدید، دولت تصمیم به ساماندهی واردات این نوع خودروها گرفته است. در آیین‌نامه‌ی ابلاغی، مقررات جدید و شرایط واردات خودروهای نو به شرح زیر مشخص شده است:
سقف واردات خودرو
سقف واردات خودروها به‌صورت سالانه تعیین می‌شود. این سقف بر اساس نیازسنجی بازار و با رعایت قوانین و مقررات مربوطه مشخص خواهد شد، که به دولت این امکان را می‌دهد تا بر اساس شرایط اقتصادی و تقاضای بازار، میزان واردات را مدیریت کند.
منابع ارزی
تأمین منابع ارزی برای واردات خودرو با رعایت ضوابط ارزی بانک مرکزی انجام می‌شود. این منابع می‌تواند شامل ارز حاصل از صادرات، سرمایه‌گذاری‌های خارجی و سایر منابع ارزی مورد تأیید بانک مرکزی باشد. اولویت با حمل‌ونقل عمومی است.
ممنوعیت خودروهای فاقد ثبت سفارش
ورود و ترخیص خودروهای بدون ثبت سفارش و تخصیص ارز به طور کامل ممنوع است و این نوع واردات به‌عنوان قاچاق تلقی می‌شود. این اقدام به‌منظور جلوگیری از تخلفات و کنترل بهتر بر روی واردات خودروها انجام می‌شود.
اعتبار ثبت سفارش
ثبت سفارش خودروها باید قبل از ورود آن‌ها به کشور انجام شود. به‌عبارت‌دیگر، ثبت سفارش صادره پس از ورود خودرو فاقد اعتبار خواهد بود.
ممنوعیت خودروهای با حجم بالا
واردات خودروهای سواری با حجم موتور بالاتر از ۲۵۰۰ سی‌سی ممنوع است. این محدودیت به‌منظور کاهش مصرف سوخت، کنترل آلایندگی و حمایت از تولیدات داخلی و… وضع شده است.
شرایط واردات خودروهای کارکرده
همچنین، واردات خودروهای کارکرده به‌منظور تنظیم بازار خودرو در ایران مجاز اعلام شده است. در شرایط واردات خودروهای کارکرده آمده:
امکان واردات برای اشخاص حقیقی و حقوقی
اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند نسبت به واردات خودروهای کارکرده اقدام کنند. البته، اشخاص حقیقی فقط به‌منظور استفاده شخصی مجاز به واردات خودرو هستند.
محدودیت برای اشخاص حقیقی
اشخاص حقیقی نمی‌توانند خودرو را تا ۵ سال بعد از واردات واگذار کنند. این شرط به‌منظور جلوگیری از دلالی و استفاده تجاری از خودروهای وارداتی تعیین شده است.
سن خودرو
خودروهای وارداتی باید سنی بین ۳ تا ۵ سال داشته باشند. این محدودیت به‌منظور اطمینان از کیفیت و ایمنی خودروها وضع شده است.
ثبت سفارش و ثبت آماری
ورود خودرو بدون ثبت سفارش یا ثبت آماری مجاز نیست و در صورت ورود غیرقانونی، خودرو به گمرک مرجوع خواهد شد.
گواهی اسقاط
ترخیص خودروهای کارکرده منوط به ارائه گواهی اسقاط است. این شرط به‌منظور کاهش تعداد خودروهای فرسوده وضع شده است.
حجم موتور
واردات خودروهای کارکرده با حجم موتور بالاتر از ۲۵۰۰ سی‌سی هم ممنوع است.
تأییدیه‌ها
برای واردات خودروهای کارکرده به ایران، خودروها باید مورد تأیید سازمان ملی استاندارد ایران باشند و یکی از تأییدیه‌های معتبر: فهرست تأیید نوع، تأییدیه کلی خودرو روی پلاک شناسایی، گواهی انطباق با استاندارد E-MARK، گواهی انطباق عمومی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس (GCC) یا برندهای معتبر اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی را داشته باشند. همچنین، خودروهای سبک سواری باید منطبق بر استاندارد آلایندگی محیط‌زیست کشور، یعنی یورو ۵ و بالاتر، باشند.
مدارک لازم برای واردات خودرو
ثبت سفارش یکی از مراحل کلیدی و از اصلی‌ترین شرایط واردات خودرو به کشور است. در ثبت سفارش واردات خودرو بارگذاری مدارک زیر الزامی است:
- مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی)
- گواهینامه معتبر
- حساب وکالتی در یکی از بانک‌های مجاز
- کارت بازرگانی
تعرفه واردات خودرو
تعرفه واردات خودروهای خارجی یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت نهایی خودرو در بازار است. تعرفه واردات، به معنای درصدی از ارزش خودرو است که به‌عنوان حقوق ورودی به دولت پرداخت می‌شود و معمولاً بر اساس بودجه سالانه کشور تعیین می‌گردد. این تعرفه‌ها سال‌به‌سال ممکن است تغییر کنند و به عوامل مختلفی مانند شرایط واردات خودرو، وضعیت اقتصادی، نیازهای بازار و سیاست‌های دولت بستگی دارند. تعرفه واردات خودروهای خارجی به‌طورکلی بین ۲۰ تا ۱۷۵ درصد ارزش خودرو متغیر است. این سیاست به‌منظور حمایت از تولید داخلی و جلوگیری از واردات بی‌رویه خودروهای خارجی اتخاذ می‌شود، گرچه کاهش تعرفه‌ها می‌تواند به افزایش رقابت و تنوع در بازار خودروها منجر گردد.
ترخیص خودروهای وارداتی به‌صورت حرفه‌ای
شرایط واردات خودرو شامل مراحل مختلفی از جمله ثبت سفارش، تکمیل مدارک لازم، حمل آن به کشور و ترخیص کالا است. درست است که واردات خودرو قطعاً منفعت زیادی را برای واردکننده به همراه خواهد داشت؛ اما پشت سر گذاشتن مراحل واردات خودرو نیاز به تخصص، تجربه و اطلاعات کافی در این مسیر دارد؛ بنابراین، افرادی که تجربه زیادی در زمینه تجارت ندارند، بهتر است از شرکت‌های معتبر و متخصص در این زمینه کمک بگیرند تا فرآیند واردات به شکلی قانونی و صحیح پیش برود. شرکت پست بین‌المللی سپکس با ارائه مشاوره‌های تخصصی به متقاضیان و خدمات جامع در خصوص واردات کالا به کشور، تمامی مراحل را به‌صورت حرفه‌ای و در کوتاه‌ترین زمان ممکن مدیریت کرده تا واردکنندگان با اطمینان خاطر و بدون نگرانی از مشکلات قانونی و اجرایی، اقدام به واردات به کشور کنند.
لازم به ذکر است این متن صرفا برای افزایش آگاهی نوشته شده است و واردات خودرو در زمره خدمات سپکس نیست!
سؤالات متداول
بر اساس مصوبه جدید مجلس، امکان واردات خودرو برای تمامی افراد حقیقی و حقوقی فراهم شده است. براین‌اساس، هر فردی که ارز در خارج از کشور دارد، می‌تواند سالانه بر اساس کارت ملی خود، یک خودرو نو یا کارکرده وارد کند.
طبق اعلامیه وزارت صنعت، معدن و تجارت، واردات خودروهای با موتور درون‌سوز بیش از ۲۵۰۰ سی‌سی، خودروهای هیبریدی بیش از ۲۵۰۰ سی‌سی و خودروهای پلاگین هیبریدی بیش از ۲۵۰۰ سی‌سی ممنوع است.
افتتاح حساب وکالتی به‌منظور واردات خودروهای خارجی در این بانک‌ها و مؤسسات مجاز امکان‌پذیر است: بانک سرمایه، بانک کشاورزی، بانک دی، بانک صادرات، بانک ملی، بانک سپه، بانک پارسیان، بانک تجارت، بانک ملت، بانک سینا، بانک رفاه، بانک کارآفرین، بانک اقتصاد نوین، بانک صنعت و معدن، بانک آینده، بانک رسالت، بانک توسعه تعاون، پست‌بانک، بانک شهر، بانک مسکن، مؤسسه قرض‌الحسنه مهر ایران و مؤسسه اعتباری ملل.
امکان واردات خودرو از چین، تمامی کشورهای اتحادیه اروپا، ژاپن، کره جنوبی و برخی کشورهای دیگر وجود دارد. اما تنها استثنا در این زمینه، کشور آمریکا است که واردات خودرو از آن ممنوع است.
