شرایط واردات قطعات خودرو به ایران؛ بررسی قوانین جدید
صنعت خودروسازی بهعنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد جهانی، در سالهای اخیر شاهد رشد چشمگیری بوده است. این روند روبهرشد نهتنها به افزایش تولید خودرو منجر شده، بلکه نیاز به لوازمیدکی و قطعات خودرو را به طرز قابلتوجهی افزایش داده است. در این میان، واردات قطعات خودرو بهعنوان یک بخش مهم از زنجیره تأمین این صنعت، بهویژه در کشورهایی که درحالتوسعه زیرساختهای خود هستند، اهمیت پیدا کرده است.
در ایران، صنعت خودروسازی پس از نفت، دومین صنعت بزرگ به شمار میآید و باتوجهبه نیاز روزافزون به خودرو و قطعات آن، واردات قطعات خودرو به یکی از تجارتهای سودآور تبدیل شده است. باوجوداینکه کشورمان به سمت تولید خودروهای ملی و بومیسازی قطعات حرکت میکند، واردات لوازمیدکی همچنان بهعنوان یک ضرورت در دستور کار قرار دارد. این موضوع بهویژه در شرایطی که شرکتهای داخلی نیاز به تأمین قطعات باکیفیت دارند، اهمیت دوچندان پیدا میکند.
در ادامه، به شرایط واردات قطعات خودرو به ایران، چالشها، راهکارها و نقش استراتژیک انواع روشهای واردات مانند استفاده از ارسال بار هوایی، پست سریع بین المللی و… برای بهبود زنجیره تأمین و افزایش رقابتپذیری صنعت خودروسازی کشور اشاره خواهد شد.
پرسودترین آیتمها برای واردات قطعات خودرو به ایران
در ادامه فهرستی از پرفروشترین و پرسودترین لوازم یدکی که برای واردات قطعات خودرو مناسب هستند آورده شده است:
بلبرینگ
بلبرینگ یکی از قطعات حیاتی سیستم تعلیق و حرکت خودرو است و هم در محور جلو و هم در محور عقب بهکار میرود. با توجه به تماس مستقیم با وزن خودرو و سایش مداوم، تقاضا برای تعویض آن بالا است. نمونههای وارداتی از ژاپن، کره و چین اغلب از کیفیت بهتری برخوردارند و مشتریان بهدلیل ایمنی، سراغ نمونههای وارداتی میروند. حاشیه سود مناسب، تقاضای مستمر و هزینه حمل پایین (ابعاد کوچک و وزن کم) باعث شده بلبرینگ گزینهای جذاب برای واردات قطعات خودرو باشد.
سنسور اکسیژن (O2 Sensor)
سنسور اکسیژن جزو اجزای کلیدی سیستم کنترل آلایندگی و تنظیم تزریق سوخت است. خرابی آن باعث افزایش مصرف سوخت و کاهش راندمان موتور میشود؛ بنابراین بازار تقاضا برای سنسورهای نمونهاصلی بالا است. برندهایی مثل Bosch و NGK تقاضای زیادی دارند و واردات این سنسورها بهدلیل قیمت خرید عمده و حاشیه فروش خوب، سودآور است.
دینام (آلترناتور)
دینام وظیفه تأمین برق خودرو و شارژ باتری را بر عهده دارد و خرابی آن معمولاً به تعویض کامل منجر میشود. برای بسیاری از مدلهای داخلی و وارداتی، نمونههای باکیفیت خارجی موجود است و تولید داخلی هنوز نتوانسته جایگزین مطمئنی باشد. ابعاد و وزن متوسط، تقاضای ثابت در تعمیرگاهها و تفاوت قابلتوجه قیمت خرید عمده و فروش خرده، دینام را در فهرست پرسودهای واردات قطعات خودرو قرار میدهد.
کمکفنر (Shock Absorber)
بهدلیل وضعیت ناهموار جادهها در بسیاری از نقاط کشور، کمکفنر یکی از پرمصرفترین قطعات تعلیق است. کمکفنرهای کرهای و ترکیهای بهخاطر دوام و عملکرد بهتر مورد توجه خریداران قرار دارند. مصرف مکرر و آماده بودن بازار تعمیرگاهی، واردات کمکفنر را کمریسک و پرسود میکند.
چراغ جلو (Headlight Assemblies)
چراغ جلو هم جزو قطعات ایمنی است و هم از نظر ظاهری اهمیت دارد؛ پس هم در تصادفات و هم برای تیونینگ و ارتقا، تقاضا دارد. چراغهای اسپرت یا فابریک وارداتی که بهصورت کامل عرضه میشوند (قاب، لامپ، موتوردار تنظیم زاویه)، ارزش افزوده بالاتری دارند. بهدلیل محدودیت تنوع تولید داخل، واردات چراغ جلو یکی از گزینههای جذاب در زمینه واردات قطعات خودرو است.
رادیاتور آب (Radiator)
رادیاتور وظیفه خنککردن موتور را دارد و تحت تأثیر حرارت و ضربه دچار فرسودگی میشود. رادیاتورهای آلومینیومی وارداتی با عملکرد خنککنندگی بهتر و عمر طولانیتر، مورد استقبال تعمیرگاهها و مصرفکنندگان نهاییاند. قیمت خرید عمده از بازارهای چین یا تایوان و گردش سریع کالا در بازار تعمیراتی، واردات رادیاتور را پرسود مینماید.
کیت کامل کلاچ (Clutch Kit)
کیت کلاچ که شامل صفحه، دیسک و بلبرینگ است، معمولاً پس از ۴۰–۶۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارد. مصرف بالا و اهمیت عملکرد صحیح کلاچ، موجب تقاضای دائمی برای کیتهای باکیفیت میشود. برندهای مطرح مثل LUK، Valeo و Sachs اعتماد مشتری را جلب میکنند؛ بنابراین واردات کیت کلاچ از منابع معتبر، از سودآورترین شاخههای واردات قطعات خودرو است.
شرایط واردات قطعات خودرو به ایران
واردات هر نوع کالایی به کشور، از جمله قطعات خودرو، نیازمند اخذ مجوزهای لازم است که این موضوع یکی از الزامات اساسی در حوزه تجارت محسوب میشود. همچنین، واردکنندگان باید با قوانین و مقررات آشنا باشند و از سیاستهای اقتصادی، مقررات گمرکی، محدودیتها و موافقتنامههای تجاری بین کشور مبدأ و ایران بهعنوان کشور مقصد نیز مطلع باشند. بهعلاوه، واردات لوازمیدکی خودرو مستلزم ارائه مستندات دقیق و کامل است. به همین دلیل، تنظیم و ارائه مدارک ضروری مانند فاکتور، بارنامه، گواهینامههای موردنیاز، پروانهها، ترخیصیه و سایر مدارک مربوطه به مراجع ذیربط الزامی است. در نهایت، انتخاب روش مناسب برای حملونقل میتواند تأثیر زیادی بر زمان تحویل، هزینهها و امنیت کالا داشته باشد. باتوجهبه تنوع روشهای حملونقل، از جمله حمل هوایی، دریایی و زمینی، هر واردکننده باید باتوجهبه نیازهای خاص خود، از جمله نوع کالا، زمان موردنیاز و بودجه، یکی از این روشها را انتخاب کند.
مراحل واردات قطعات خودرو به ایران
درست است که واردات قطعات خودرو به ایران یکی از نیازهای اساسی صنعت خودروسازی و بازار خدمات پس از فروش است؛ اما باید مطابق با قوانین و مقررات کشور انجام شود و رعایت دستورالعملهای مربوط به واردات کالا، استانداردهای کیفی و ایمنی و… الزامی است. در این زمینه، استفاده از یک مشاور یا ترخیصکار باتجربه و متخصص که با قوانین و مقررات گمرکی آشناست میتواند به تسهیل روند واردات کمک کند. بهطورکلی برای واردات لوازم خودرو مراحل زیر میبایست طی شود:
بررسی بازار
شناسایی قطعات موردنیاز، تأمینکنندگان عمده و آشنایی با فرآیند واردات پیش از اقدام به واردات لوازمیدکی، الزامی است.
انتخاب قطعات خودرو برای واردات
در این مرحله باید مشخص کنید کدام قطعات خودرو برای واردات نیاز دارید. این انتخاب میتواند بر اساس نیاز بازار و تقاضای مصرفکنندگان باشد.
استعلام قیمت قطعات یدکی خودرو
پس از انتخاب قطعات، باید قیمتهای مختلف را از تأمینکنندگان مختلف استعلام کنید تا بهترین گزینه را انتخاب کنید.
انتخاب تأمینکننده معتبر؛ منبعیابی و اعتبارسنجی تأمینکننده
پس از تحقیقات، نوبت به شناسایی تأمینکنندهای میرسد که قادر به تأمین قطعات موردنظر باشد. اگر قصد دارید قطعات را به طور مستقیم از سازنده وارد کنید، باید تولیدکنندهای که نیاز بازار داخلی را برآورده میکند، پیدا کنید. در غیر این صورت، میتوانید از توزیعکنندگان مختلف استفاده کنید.
مذاکره، عقد قرارداد و دریافت پروفرما اینویس
پس از انتخاب تأمینکننده، باید قراردادی با آنها منعقد کرده و پروفرما اینویس (فاکتور اولیه) را دریافت کنید که جزئیات قیمت و شرایط تأمین را شامل میشود.
ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت
پس از دریافت پروفرما، باید سفارش خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنید تا مراحل قانونی واردات آغاز شود.
پرداخت ارزی
پس از ثبت سفارش، باید مبلغ موردنظر را بهصورت ارزی به تأمینکننده پرداخت کنید. در این مرحله مشورت با یک مشاور حقوقی یا کارشناس بازرگانی میتواند از بروز مشکلات جلوگیری کند.
بیمه بار و حملونقل بینالمللی
برای حفاظت از کالا در حین حمل بار و کاهش ریسکهای مالی بهترین راه، بیمهکردن بار است. همچنین، حملونقل قطعات از کشور مبدأ به ایران معمولاً از یکی از روشهای هوایی، دریایی و یا زمینی انجام میشود.
انجام تشریفات گمرکی؛ پرداخت حقوق و عوارض
برای انجام تشریفات گمرکی، واردکنندگان باید مدارکی مانند فاکتور تجاری، بارنامه، گواهی مبدأ و اسناد مربوط به بیمه کالا را تهیه کنند. همچنین، واردکنندگان باید اظهارنامه گمرکی را تکمیل و به گمرک ارائه دهند. ممکن است گاهی کالاها مورد بازرسی قرار گیرند. این بازرسی بهمنظور اطمینان از انطباق کالا با اطلاعات ارائه شده و بررسی کیفیت و سلامت آن انجام میشود. پس از انجام مراحل گفته شده، واردکنندگان موظف به پرداخت حقوق و عوارض گمرکی هستند. این هزینهها بسته به نوع، ارزش و کشور مبدأ کالا متفاوت است. حقوق گمرکی معمولاً بر اساس درصدی از ارزش کالا محاسبه میشود و عوارض دیگر نیز ممکن است بهعنوان مالیات بر واردات، هزینههای انبارداری یا هزینههای مربوط به بازرسی اضافه شود.
ترخیص قطعات خودرو از گمرک
در نهایت، پس از انجام تشریفات گمرکی، میتوانید قطعات خودرو را از گمرک ترخیص کنید و آنها را به انبار خود منتقل و وارد بازار کنید.
تعرفههای گمرکی واردات قطعات خودرو
برای واردات قطعات خودرو به ایران مجموعهای از هزینهها را میبایست در نظر گرفت که در فرآیند ترخیص و هزینههای کلی مرتبط با هر دسته محصول تأثیرگذار است. این هزینهها به عوامل مختلفی بستگی دارند، از جمله وزن، حجم و ارزش اعلامشده محموله. بهعبارتدیگر، هر یک از این عوامل میتواند باعث تغییر در هزینههای نهایی واردات شود.
هر دسته از قطعات خودرو به یک کد تعرفه گمرکی خاص اختصاص داده میشود که حقوق ورودی و هزینههای ترخیص کالا را مشخص میکند. هزینههای ترخیص یکی از بخشهای کلیدی در این فرآیند است و شامل هزینههایی است که برای خروج کالا از گمرک پرداخت میشود. این هزینهها به نوع کالا و طبقهبندی آن وابستهاند.
علاوه بر این، واردکنندگان باید مالیات بر ارزش افزوده (VAT) را نیز پرداخت کنند که باتوجهبه نوع و طبقهبندی کالا، نرخ آن متفاوت خواهد بود. این مالیات بهعنوان یک هزینه اضافی به قیمت نهایی کالا افزوده میشود و میتواند بر روی رقابتپذیری محصولات تأثیرگذار باشد.
همچنین، مدیریت هزینههای حملونقل یک عامل کلیدی دیگر در این فرآیند است. واردکنندگان چه فرد باشد یا شرکتی بزرگ، باید با شرکتهای حملونقل برای گرفتن خدمات مطلوب و نرخهای مناسب مذاکره کنند. انتخاب نوع حمل بارو مسیرهای مناسب نهتنها میتواند هزینهها را کاهش دهد، بلکه زمان تحویل کالا را نیز به حداقل میرساند.
علاوه بر هزینههای ترخیص و مالیات، واردکنندگان باید به هزینههای ثابتی مانند قیمت خرید کالا، هزینههای ثبت سفارش، هزینههای اخذ مجوز و هزینههای ذخیرهسازی توجه داشته باشند. این هزینهها باید در محاسبات کلی گنجانده شوند تا واردکنندگان بتوانند یک تصویر روشن و جامع از هزینههای نهایی داشته باشند.
مهمترین عوامل مؤثر بر سودآوری در واردات قطعات خودرو
تشخیص اینکه یک قطعه خودرو برای واردات قطعات خودرو سودآور است یا نه، نیاز به بررسی چند شاخص کلیدی دارد. در ادامه، مهمترین ملاکهایی که تاجران حرفهای در انتخاب قطعات وارداتی در نظر میگیرند را مرور میکنیم:
- میزان تقاضا در بازار داخلی
قطعاتی که خرابی یا مصرف بالایی دارند، همواره فروش خوبی دارند. این موضوع باعث میشود ریسک انبارداری پایین آمده و سرمایه سریعتر برگردد. - قیمت خرید مناسب از منابع خارجی
اگر قطعهای را بتوان از کشورهایی مانند چین، هند یا ترکیه با قیمت پایینتر تأمین کرد، حاشیه سود واردکننده به شکل چشمگیری افزایش مییابد. - نبود رقیب داخلی باکیفیت
در شرایطی که تولیدکننده داخلی نتواند قطعهای با کیفیت مطلوب عرضه کند، قطعات وارداتی جایگاه بهتری در بازار دارند و میتوان آنها را با قیمت بالاتر فروخت. - وزن و حجم قابل حمل
قطعات سبک و کمحجم، هزینه حملونقل و گمرکی کمتری دارند و به همین دلیل سود خالص بیشتری برای واردکننده ایجاد میکنند. - ترخیص آسان و بدون نیاز به مجوز خاص
اگر قطعهای مشمول استاندارد پیچیده یا مجوزهای زمانبر نباشد، فرآیند واردات آن سریعتر و با ریسک کمتر انجام میشود.
در نهایت، سودآوری واقعی در واردات قطعات خودرو فقط با شناخت این عوامل بهدست نمیآید؛ بلکه نیازمند اجرای هوشمندانه آنها، تجربه عملی در بازار، ارتباط مستقیم با منابع تأمین معتبر و آشنایی کامل با مراحل قانونی و گمرکی است.
چالشها و راهحلهای واردات لوازمیدکی خودرو به ایران
واردات لوازمیدکی خودرو به ایران با برخی چالشها همراه است که میتوانند روند واردات را دشوار و زمانبر کنند. از جمله این چالشها میتوان به مسائل مربوط به حملونقل، تأخیر در زمان تحویل، هزینههای بالای حملونقل و مشکلات گمرکی اشاره کرد. بهمنظور مقابله با این چالشها بهترین راه کمکگرفتن از شرکتهای معتبر در زمینه واردات و صادرات کالا است، که کلیه روندهای واردات قطعات خودرو را انجام میدهند.
شرکت پست سریع بینالمللی سپکس با ارائه مجموعهای از خدمات، میتواند تمامی مراحل واردات این دست کالاها، را بهسادگی مدیریت کند. از جمله این خدمات خرید از تأمینکنندگان خارجی معتبر، بیمه محمولهها، ارسال بستههای پستی به نقاط مختلف جهان و ترخیص کالا از گمرک با استفاده از متخصصین این حوزه است. به کمک خدمات ما در سپکس، واردکنندگان میتوانند فرآیند واردات انواع لوازمیدکی خودرو را از کشورهای مختلف با کمترین ریسک انجام داده و از کیفیت و استاندارد قطعات اطمینان داشته باشند.
سؤالات متداول
مقاصد اصلی واردات قطعات خودرو به کشور برای بازرگانان ایرانی چین، امارات، عراق و ترکیه است.
قطعات برقی و الکترونیکی مانند سنسور و ECU، قطعات موتور مانند پیستونها و پمپهای سوخت، قطعات سیستم تعلیق، لوازم مصرفی نظیر لنت ترمز و فیلتر روغن، و قطعات بدنه مانند درها و سپرها نیز به دلیل استفاده مکرر و نیاز به تعویض، در زمره قطعات پرسود واردان لوازمیدکی قرار دارند.
فاکتور تجاری صادر شده توسط فروشنده، بارنامهای که جزئیات و شرایط حملونقل را مشخص میکند، و گواهی مبدأ که اصالت صادرکننده را تأیید میکند، همچنین، گواهی اصالت برای تأیید کیفیت کالا، اظهارنامه گمرکی که شامل تعرفه، ارزش و تعداد کالا، و مدارک مالیاتی به همراه مستندات بانکی از پرداختها از جمله مدارک موردنیاز برای واردات لوازمیدکی به کشور است.
